کسانی که با صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی سروکار دارند، با واژه‌ی اورهال آشنا هستند اما آن‌هایی که رابطه‌ای هم با صنعت ندارند، حتما واژه‌ی اوورهال به گوششان خورده؛ اما اوورهال یا تعمیرات اساسی پتروشیمی‌ها چیست؟ در ادامه‌ی گزارش، این مفهوم تشریح داده می‌شود.
ریشه واژه اورهال
اورهال یا واژه انگلیسی Overhaul به معنی تعمیرات اساسی است که می‌تواند تعمیرات هر چیزی باشد؛ از کوچک‌ترین قطعات لوازم مکانیکی و الکترونیکی تا دستگاه‌ها و ابزار صنعتی را در بر می‌گیرد.
اورهال چیست؟
اورهال و بروزسانی به تعمیرات اساسی پالایشگاه‌ها، پتروشیمی، نیروگاه‌ها و سایر تجهیزات در شبکه گفته می‌شود, تعمیرات اساسی یا بازسازی، قبل از رسیدن دستگاه به یک حالت مشخص از شکست یا خرابی انجام می‌شود؛ این عملیات نقش پیشگیری از شکستگی، سوراخ شدن و حادثه و انفجار در تجهیزات پالایشگاهی را ایفا می‌کند.
اورهال در پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها یعنی تعمیر و بازسازی و نوسازی تجهیزات آن واحدها و بروز رسانی‌های سخت افزاری مورد نیاز که به شکل دوره‌ای ضروری و اجتناب ناپذیر است.
بازرسی تجهیزات، عایق بندی و بازرسی واحدهای حساس از مراحل اساسی اورهال هستند.
مزایای اورهال چیست؟
انجام اورهال پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها موجب بهبود راندمان و افزایش اطمینان از عملکرد صحیح و روزآمد تجهیزات فنی خواهد شد. اورهال در منابع انسانی پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها همان آموزش ضمن خدمت و برگزاری دوره‌های تخصصی و مؤثر است که این مهم نیز ضروری و اجتناب ناپذیر است؛ به طور مثال شست وشوی شیمیایی مبدل‌های حرارتی، لایروبی و تعمیر مخازن ذخیره مواد نفتی، رسوب زدایی کوره‌ها، شست‌وشوی مبدل‌های‌های حرارتی، پاکسازی و تخلیه مکانیزه و تعویض سخت افزار معیوب یا دارای راندمان پایین است.
تولیدات صنایع پتروشیمی اغلب با تداوم، درجه حرارت بالا، فشار بالا، جرم‌گرفتگی و خوردگی قوی همراه است. بهتر است، تجهیزات را از این موارد در امان نگه داشت و با رسیدگی دقیق و به موقع از فاجعه‌ای چه بسا بزرگ جلوگیری کرد. بنابراین اگر هر شرکتی بخشی از سرمایه اولیه خود را برای اورهال در نظر بگیرد، از این مشکلات در امان خواهد بود.
نگهداری و تعمیرات اساسی هزینه بر است، اما در برابر هزینه‌ای که ممکن است در قبال خرابی که پیامد جدی برای کارخانه به همراه داشته باشد، مبلغ زیادی نخواهد بود. در صورت بروز حوادث ممکن است که توقف‌های حتی کوتاه مدت در تولید ایجاد شود که علاوه بر ضرر عدم تولید باعث نارضایتی مشتریان و لطمه به شهرت آن واحد تولیدی خواهد شد.
می‌توان گفت بازرسی فنی از تجهیزات به کار رفته یکی از مراحل اولیه در اورهال پالایشگاهی است که طبق تجربه بحث خورندگی در نقاط اتصالات لوله ها و نیز در محل‌هایی که جریان مواد موجود در لوله‌ها عوض می‌شود و این امر مهم از شدت و سرعت بیشتری برخوردار بوده و این نقاط با دقت و حساسیت بیشتری بازرسی و کنترل می‌شوند.
چه کسانی اورهال را انجام می‌دهند؟
اورهال را معمولاً افراد متخصص و با تجربه به دلیل پیچیدگی دستگاه‌های صنعتی انجام می‌دهند و به همین برای جلوگیری از خطرات احتمالی باید از نیروهای متخصص مکانیک، الکتریک، الکترونیک و صنایع استفاده کرد.
اورهال به رفع چه مشکلاتی می‌پردازد؟
پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها بعد از مدتی کار کردن، با مشکلاتی همچون جرم گرفتگی داخلی، جرم گرفتگی سطح، خورندگی و ساییدگی برخورد می‌کنند که در اورهال به آن‌ها به رفع این مشکلات رسیدگی می‌شود.
بخش زیادی از جرم را سولفور آهن که از تماس مواد نفتی با سطح تجهیزات و قطعات تشکیل می‌شود را در بر می‌گیرد. مواد سنگین پلیمری و کک از جمله موادی هستند که موجب مسدود شدن مسیرها و جرم‌گرفتگی تجهیزات می‌شوند. اگر به موقع رسیدگی نشود، ممکن است حادثه آفرین نیز باشند.
سرد کننده‌های پالایشگاهی نیز یکی دیگر از محل‌هایی است که رسوب و جرم‌ها و حتی مواد سخت آب در آن موجب بسته شدن راه عبور خواهند شد.
ممکن است جرم گرفتگی روی برج‌ها و سینی‌ها اتفاق بیفتد که موجب کاهش راندمان دستگاه‌ها و فرسودگی زودتر از موعد تجهیزات می‌شود.
موادی نظیر سولفور و نیتروژن به همراه فراورده‌ها وقتی از داخل لوله و تجهیزات عبور می‌کنند به دلیل سرعت، گرما و فشاری که وجود دارد موجب خورندگی و ساییدگی تجهیزات و فلزات موجود در قطعات می‌شود. این خورندگی‌ها و ساییدگی‌هایی که توسط این مواد ایجاد می‌شود به مرور باعث از بین رفتن ضخامت تجهیزات خواهد شد.
چه زمانی اورهال انجام می‌شود؟
این عملیات در دنیا از استانداردهای خاصی برخوردار است. طبق برنامه‌ریزی‌ها و بر اساس زمان بندی مورد نیاز در تمام پالایشگاه‌ها اجرا می‌شود.
استاندارد فاصله زمانی بین دو تعمیر اساسی برای پالایشگاه‌ها در گذشته سه سال بوده که با پیشرفت تجهیزات شناسایی عیوب و خوردگی این زمان را برای برخی از تجهیزات به ۴ سال یک بار تغییر داده‌اند، اما برای واحدهای کاتالیستی به دلیل حساسیت بالا و واحدهایی نظیر واحد تقطیر از جمله بخش‌هایی است که فاصله زمانی تعمیرات اساسی همان ۳ سال بوده و تغییری نکرده است.
تعمیرات اساسی با توجه به محدوده پروژه انجام می‌شود. تعیین محدوده پروژه به عنوان کیلد اصلی و مشکل تعمیرات اساسی در نظر گرفته می‌شود.
انجام اورهال چقدر زمان می‌برد؟
در این مدت زمان، کار پالایشگاه‌ها تعطیل می‌شود. هر چند این زمان برای قسمت‌های مختلف نیز متغیر است، زیرا بسته به سنگین یا سبک بودن آن واحد و تجهیزاتی که در آن واحد نیاز به تعمیر دارند بستگی دارد.
برخی از واحدهای سنگین مانند آیزوماکس به خاطر کاتالیستی بودن و همچنین به دلیل حجم بالای کمپرسورها، تجهیزات، برج‌ها و ظروف مورد نیاز به زمان بیشتری نیز احتیاج دارند.